Zaman zaman İstanbul’un küresel bir kent olduğunu, sahip olduğu kültürel birikim ve stratejik konum nedeniyle ciddi bir odak noktası olduğunu yazıyorum. Uzun süre Londra’da yaşadıktan sonra İstanbul’a geldim. Yani önce Londra’yı sonra İstanbul’u keşfettim. Her iki şehrin de kendine has güzellikleri var. Ama İstanbul’un her anlamda özel bir konumu var. Yaptığım için bir gereği olarak her yıl farklı iki-üç ülke ve şehir görme imkanım oluyor. Doğrusunu söylemek gerekirse ne Londra, ne Paris ne de New York bu kadar güzel ve çekici. En son yaklaşık bir ay önce Londra’daydım, ıslak, yağmurlu ve soğuk bir on günlük geziden sonra İstanbul’a geri dönmek çok güzel gelmişti bana. Ama bu Londra’yı sevmiyorum anlamına gelmiyor. Nerdeyse hayatımın on yılını geçirdiğim, sokaklarını adımladığım, kitapçı dükkanlarından büyük keyif aldığım bu kenti de seviyorum. Ama İstanbul bir başka işte.
İstanbul’un başkalığını, yani özel konumunu keşfedenlerin sayısı gittikçe artıyor. Hatırlarsınız üç-dört ay önce bu köşede de bahsedildiği gibi “Avrupa Müslümanları” konferansı İstanbul’da yapılmıştı. Yaklaşık yüz elli misafirin katıldığı bu konferans Avrupalı Müslümanların sorunlarını, taleplerini ve geleceğe yönelik planlarını masaya yatırmıştı. Acaba bu toplantı niçin Paris, Berlin, Viyana veya Londra gibi görkemli kentlerin birinde değil de İstanbul’da yapılmıştı? Benzer şekilde iki hafta önce “Vatandaşlık, Demokrasi ve Güvenlik” başlıklı bir başka uluslar arası toplantıya ev sahipliği yaptı İstanbul. Dünyanın dört bir yanından gelen genç araştırmacı ve bilim adamlarının buluştuğu bu konferans niçin başka yerde değil de İstanbul’da yapılmıştı?
Bu soruların cevabını verebilmek için İstanbul’un tarihsel konumunu, birikimini, bugüne taşıdığı mirası ve Türk/İslam dünyası ve uygarlığı açısından taşıdığı sembolik anlamın bilinmesi gerekir. Hemen belirtmek gerekir ki İstanbul geçmişte de dışa açık, çok katmanlı ve bugünkü gibi küresel bir kentti. Farklı kültür, uygarlık, din ve dil mensuplarının tarih boyunca oluşturduğu katmanlı yapı herkesin dikkatini çekiyor. Bu kente kim gelirse gelsin kendinden bir şeyler buluyor. İşte bu nedenle İstanbul küresel bir kent olarak dikkatleri çekiyor.
Avrupalı Müslümanlar konferansı için hazırlık çalışmaları yapılırken birçok kent ev sahipliği yapmak istedi. Konu, Avrupalı Müslümanlar olduğu için tabiî ki toplantının da Avrupa’daki bir şehirde yapılması öngörülmüştü. Bu toplantının düzenlenmesine katkıda bulunanlardan biri olarak toplantı yerinin mutlaka İstanbul olması gerektiğini söyledik ve ikna ettik. Çünkü farklı ülkelerden davet edilen yüz elliden fazla konuk için İstanbul bir cazibe merkezi idi, katılımcılar ortak uygarlık birikimlerini kolayca görebilecekti, ayrıca bu kentte çok kültürlü ve dinli toplumsal yaşamın kalıntı ve izlerine de tanıklık edebileceklerdi.
Aynı toplantı Paris, Berlin, Viyana veya Londra’da yapılmış olsa benzer bir heyecan uyandırmayacaktı çünkü bu kentlerin İslam geleneği ve tarihi açısından bir birikimi yoktu, katılımcıların çoğunun Müslüman olduğu bir toplantıya ev sahipliği yapacak kültüre donanıma da sahip değildi. Bunun da ötesinde konuklar ile kent arasında duygusal yakınlık kurabilecekleri bir zemin de yok bu şehirler söz konusu olduğunda. Ama İstanbul dünyanın hangi köşesinde olursa olsun Bizans/Osmanlı/Türk/Müslüman mirasına sahip herkes için özel bir anlam taşıyor. İşte bu nedenle yukarıda bahsedilen toplantılar İstanbul’da yapıldı.
Bu köşede Avrupalı Müslümanlar toplantısı ile ilgili yazılar yazmıştım. Bu yazıda da aslında “Vatandaşlık, Demokrasi ve Güvenlik” konulu toplantıya kimler geldi, hangi konular tartışıldı, ne tür sonuçlar çıkarıldı ve gelenlerin İstanbul izlenimleri nasıldı gibi konulara değinecektim ama İstanbul sevdası yazıyı uzatmaya neden oldu. Bu hafta sadece İstanbul’a övgüler yazarak köşeyi doldurmuş oldum. Haftaya “Vatandaşlık, Demokrasi ve Güvenlik” başlıklı konferansı değerlendiren bir yazıyla karşınızda olacağım.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder