Interview on Diplomatic Relations Between Türkiye and Indonesia

I gave a comprehensive interview to International Corner by Antara News Agency on the "Diplomatic Relations Between Türkiye and Indonesia" which have a history of almost 500 years. 

Here the link to watch the interview.

https://youtu.be/3w8SnWgoBlU?si=znH_aadL6tcDwUm9

Belgeler Işığında Türkiye-Endonezya İlişkileri: 1950-2025

 

SUNUŞ

2025 yılında Türkiye ve Endonezya arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisisin 75. Yılını büyük bir coşku ile kutluyoruz. İki dost ve kardeş ülke arasında 1950’de başlayan diplomatik ilişkiler her alanda derinleşiyor ve güçleniyor. 2025 yılında Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın Şubat ayında Endonezya’ya resmi ziyareti ve Nisan ayında da Endonezya Cumhurbaşkanı Sayın Prabowo Subianto’nun ülkemize gerçekleştirdiği resmi ziyaret iki ülke arasındaki ilişkileri zirve noktasına taşımıştır.

Diplomatik ilişkilerimizin 75. Yılını kutlamakla beraber, Türkiye ve Endonezya arasındaki ilişkilerin neredeyse 500 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu belirtmeliyiz. Osmanlı arşiv belgelerine göre tarihi ilişkiler 16. yüzyılda Aceh Sultanlığı’nın Portekiz baskılarına karşı Osmanlı İmparatorluğu’ndan destek istemesiyle başlamıştır.

Osmanlı Devleti, Endonezya sultanlıklarındaki gelişmeleri takip etmek amacıyla Batavya’da (bugünkü başkent Cakarta) 1881-1882’de bir başkonsolosluk (şehbenderlik) açarak buraya önce bir fahri konsolos sonra da asli bir başkonsolos ataması yapmıştır. Batavya Başkonsolosluğu 1923 yılına kadar açık kalmış ve faaliyetlerini sürdürmüştür. Osmanlı Devleti Fahri Konsolosluğu ilk ofisi ve residansı olarak kullanılan bina bugün Cakarta Tekstil Müzesi olarak hizmet vermekte olup, Büyükelçiliğimiz girişimleri ile adı geçen müzenin önüne bu binanın Osmanlı Devleti Fahri Konsolosluk binası olarak kullanıldığını hatırlatan mermer bir plaket yerleştirilmiştir.

Türkiye, Endonezya’nın bağımsızlığının BM’de onaylanması ile Endonezya’yı 28 Aralık 1949'da tanıdığını ilan ederek 1950'de diplomatik ilişkiler kurmuş ve Cakarta'daki Türkiye Büyükelçiliğini 10 Nisan 1957 tarihinde açmıştır.

Türkiye-Endonezya ilişkileri son dönemlerde ivme kazanmış, iki ülke arasındaki ilişkiler 2011 yılında imzalanan “Türkiye-Endonezya: Yeni Dünya Düzeninde Güçlendirilmiş Ortaklık” bildirisiyle stratejik ortaklık düzeyine çıkarılmıştır. Ayrıca, Sayın Cumhurbaşkanımızın 15-16 Kasım 2022 tarihlerinde gerçekleştirilen G20 Liderler Zirvesi vesilesiyle Bali’yi ziyareti sırasında iki ülke arasında 14 Kasım 2022 tarihinde “Türkiye-Endonezya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi” (YDSK) tesis edilmiştir.

Türkiye-Endonezya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ilk toplantısı Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ın Endonezya ziyareti sırasında 12 Şubat 2025 tarihinde Bogor’da gerçekleştirilmiştir. Türkiye ve Endonezya G20, İslam İşbirliği Teşkilatı, MİKTA, D8 ve BM platformlarında beraber yer alan iki ülke olarak ortak çalışmalar yürütmeye devam etmektedir.

Türkiye ve Endonezya arasındaki siyasi, ekonomik, ticari, askeri ve kültürel ilişkiler her geçen gün güçlenmektedir. Savunma sanayi alanındaki işbirliklerimiz, karşılıklı yatırımlar ve ticaret hacmi artmakta, Cakarta Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Türkiye Araştırmalar Merkezi, TİKA ve YTB faaliyetleri ile ilişkilerimiz daha da güçlenmektedir.

“Belgeler Işığında Türkiye-Endonezya İlişkileri: 1950-2025” başlıklı bu çalışma Türkiye ve Endonezya arasındaki diplomatik ilişkilerin öyküsünü belgelerle anlatıyor. Bu kitapçığın hazırlanmasında katkısı bulunan Büyükelçilik Müsteşarı Dr. Reşat Uğur Karacan, Üçüncü Katip Muhammed Kılınç, Üçüncü Katip Ayşe Duran, çeşitli fotoğrafların temininde katkısı olan İsmail Hakkı Turunç ve Anadolu Ajansı’na, Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğü’ne teşekkür ediyorum.

 

Prof. Dr. Talip Küçükcan

Türkiye Cumhuriyeti Endonezya Büyükelçisi

Endonezya’da Türk kahvesi dostluğu ve Anadolu Türk kumaşları sergisi

Cakarta’daki Türkiye Büyükelçiliği, Yunus Emre Enstitüsü ile birlikte 5 Aralık Cuma günü Dünya Türk Kahvesi Günü etkinliği düzenledi. Büyükelçi Talip Küçükcan törende yaptığı konuşmada diplomasi, sanat, kültür ve medya çevrelerinden geniş katılımın kutlamanın Türkiye’nin Endonezya halkıyla etkileşimini güçlendirdiğini belirtti.

Türkiye’nin Endonezya Büyükelçisi Talip Küçükcan basına yaptığı açıklamada Endonezya da dahil olmak üzere çeşitli ülkelerde her yıl 5 Aralık’ta düzenlenen bu kutlamanın, Türk kahvesinin benzersiz özelliklerini dünyaya anlatmayı amaçladığını vurguladı.

Küçükcan, Dünya Türk Kahvesi Günü kutlamasının yalnızca Türkiye’nin kahve kültürünü tanıtmayı amaçlamadığını, aynı zamanda Endonezya vatandaşları da dahil olmak üzere kültürler arasında daha yakın bağlar kurmak için bir platform görevi gördüğünü belirtti.

Küçükcan, bu yılki Dünya Türk Kahvesi Günü’nde aynı zamanda Türkiye ve Endonezya arasındaki diplomatik ilişkilerin 75. yıldönümünün de kutlandığını vurgulayarak, Türkiye’nin, bu etkinlik aracılığıyla iki ülke halkları arasındaki bağları güçlendirmeyi amaçladığını sözlerine ekledi.

Türkiye’nin kahve çekirdeği üretmediğini, ancak kahve yapma geleneğiyle insanları bir araya getiren ve onları birleştiren kendine özgü bir kahve kültürü geliştirdiğini belirten Küçükcan, “Bu yüzden bu kültürü Endonezya’ya tanıtmak istiyoruz, çünkü Türkiye ve Endonezya’nın birçok ortak değere sahip olduğuna inanıyoruz. Endonezya aynı zamanda bir kahve üreticisi ülke, ve bu ülkeden kahve de ithal ediyoruz” dedi.

Kahvenin 16. Yüzyıl başında ilk Yemen’den geldiğini, halkın ilgisini çektiğini ve yeni bir kültürel pratik ve gelenek oluşturduğuna işaret eden Büyükelçi Küçükcan, 600 yıllık bu kültürün daha sonra UNESCO tarafından korunması ve muhafaza edilmesi gereken somut olmayan bir kültürel miras olarak kabul edildiğini belirtti.

Büyükelçi Küçükcan, kumaş koleksiyoneri ve uzmanı Yusuf İyilik’in koleksiyonundan alınan Anadolu Türk Kumaş Sergisi’nin eş zamanlı olarak açıldığını, sergide Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden geleneksel kumaşları da sergilediğini, bunlar arasında on dokuzuncu yüzyıldan kalma tekstil ürünlerinin yer aldığını belirtti.

https://ittifakgazetesi.com/endonezyada-turk-kahvesi-dostlugu-ve-anadolu-turk-kumaslari-sergisi/

Turkey celebrates Coffee Day to strengthen ties with Indonesia

Jakarta (ANTARA) - The Turkish Embassy in Jakarta strengthened its engagement with the Indonesian public through the celebration of World Turkish Coffee Day held on Friday, December 5.

Turkish Ambassador to Indonesia Talip Kucukcan explained that the commemoration, observed annually on December 5 in various countries including Indonesia, highlights the unique characteristics of Turkish coffee.

He noted that the celebration not only aims to promote Turkey’s coffee culture but also serves as a platform to foster closer ties between communities, including with Indonesian citizens.

Kucukcan emphasized that this year’s Turkish Coffee Day also marks the seventy-fifth anniversary of diplomatic relations between Turkey and Indonesia. Through this event, Turkey seeks to enhance people-to-people connections and strengthen bilateral cooperation.

He stated that although Turkey does not produce coffee beans, it has developed a distinctive method of preparing coffee that brings people together and unites communities through its coffee-making tradition.

"That’s why we want to introduce this culture to Indonesia, because we believe Turkey and Indonesia share many common values. And Indonesia is also a coffee-producing country,” he said.

He explained that the tradition has developed since the sixteenth century, around six hundred years ago, when coffee from Yemen captured public interest and created a new cultural practice.

The tradition was later recognized by UNESCO as an intangible cultural heritage, requiring protection and preservation. “So, this is something we want to protect and preserve,” Kucukcan noted.

In addition to promoting this culture, the Turkish Embassy also showcased traditional fabrics from various regions of Turkey.

The exhibition featured textiles from the nineteenth century, aimed at highlighting the development of textile technology during that period, particularly silk production.

Turkey is located along the historic Silk Road, an ancient trade route that flourished beginning in the second century BC.

https://en.antaranews.com/news/395326/turkey-celebrates-coffee-day-to-strengthen-ties-with-indonesia

Turki rayakan Hari Kopi untuk pererat hubungan dengan Indonesia

 Jakarta (ANTARA) - Kedutaan Besar Turki untuk Indonesia mempererat kedekatan dengan masyarakat Indonesia melalui perayaan Hari Kopi Turki Sedunia yang digelar di Jakarta, Jumat.

Duta Besar Turki untuk Indonesia Talip Kucukcan menjelaskan bahwa peringatan setiap 5 Desember tersebut dirayakan di berbagai negara karena kopi Turki dianggap memiliki kekhasan tersendiri.

Ia mengatakan perayaan itu tidak hanya bertujuan mengenalkan budaya minum kopi Turki, tetapi juga menjadi ruang untuk membangun kedekatan antarmasyarakat, termasuk dengan warga Indonesia.

Talip menegaskan bahwa Hari Kopi Turki tahun ini juga menjadi bagian dari perayaan 75 tahun hubungan diplomatik antara Turki dan Indonesia. Melalui kegiatan tersebut, Turki ingin mempererat hubungan masyarakat sekaligus memperkuat kerja sama bilateral kedua negara.

Talip menyampaikan bahwa Turki sebenarnya tidak memproduksi kopi, tetapi berhasil membangun budaya minum kopi yang mampu menyatukan masyarakat, baik di dalam negeri maupun dengan negara lain.

“Itulah sebabnya kami ingin memperkenalkan budaya tersebut ke Indonesia, karena kami percaya Turki dan Indonesia memiliki banyak kesamaan nilai. Dan Indonesia juga merupakan penghasil kopi,” ujarnya.

Ia menjelaskan bahwa budaya minum kopi di Turki berkembang sejak abad ke-16, sekitar 600 tahun lalu, ketika kopi yang datang dari Yaman menarik perhatian masyarakat dan membentuk tradisi baru.

Tradisi tersebut kemudian diakui UNESCO sebagai warisan budaya takbenda, sehingga perlu dilindungi dan dilestarikan. “Jadi, ini adalah sesuatu yang ingin kami lindungi dan lestarikan,” kata Talip.

Selain memperkenalkan budaya kopi, Kedutaan Besar Turki juga memamerkan kain tradisional dari berbagai daerah di Turki.

Kain-kain yang dipamerkan merupakan karya asli abad ke-19 yang menunjukkan perkembangan teknologi tekstil, khususnya produksi sutra. Turki sendiri berada di Jalur Sutra, jaringan perdagangan kuno yang berkembang sejak abad ke-2 SM.

https://www.antaranews.com/berita/5289049/turki-rayakan-hari-kopi-untuk-pererat-hubungan-dengan-indonesia

Türkiye'nin İnsani Politikaları ve Arabuluculuk Rolü Küresel Etki Yaratıyor

Türkiye'nin Cakarta Büyükelçisi Prof. Dr. Talip Küçükcan, MIKTA platformunun çok taraflılığı destekleyen ve bölgesel/küresel sorunlara çözüm arayan kilit bir diyalog mekanizması olduğunu vurguladı.

Kore Cumhuriyeti Büyükelçiliği ve Endonezya Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen "Değişim için MIKTA: Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Üzerine Diyalog" panelinde konuşan Küçükcan, iklim değişikliği, enerji, gıda güvenliği, göç ve çatışmalar gibi konuların siyasi ve ekonomik istikrarı tehdit ettiğine dikkat çekti. Büyükelçi, tarafsız bir grup olarak kurulan MIKTA'nın bu sorunlara yanıt aradığını belirtti.

Türkiye'nin Vizyonu: Kalkınma Yardımı ve Arabuluculuk

Türkiye'nin MIKTA ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'ne ilişkin vizyonunu aktaran Küçükcan, Türkiye'nin insani ve arabulucu politikalarının etkilerini gösterdiğini ifade etti.

Bu kapsamda, TİKA aracılığıyla yürütülen kalkınma projelerine, dünyada en fazla sayıda göçmen ve mülteciye ev sahipliği yapılmasına ve çatışmaların barışçıl çözümü için gösterilen çabalara vurgu yapıldı. Türkiye'nin Rusya ve Ukrayna taraflarına üç kez barış görüşmeleri için ev sahipliği yaptığı da belirtildi.

Endonezya’ya seyahat kolaylaştı

Türkiye'nin Cakarta Büyükelçisi Prof. Dr. Talip Küçükcan, Endonezya Adalet ve İnsan Hakları Bakanlığı Göç ve Ceza İnfaz’dan sorumlu Bakan Yardımcısı Silmy Karim ile bir araya geldi.

17 Mart 2025 tarihinde gerçekleşen görüşmede, Türkiye ve Endonezya’nın diplomatik ilişkilerinin 75. Yıldönümü değerlendirildi. Görüşmede Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uygulanan giriş ve seyahat vizesinin kaldırılmasının iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirdiğine dikkat çekildi. Görüşmede ayrıca he iki ülke vatandaşlarının seyahat ve ikamet izinlerinin karşılıklı kolaylaştırılması konusunda mutabakata varıldığı öğrenildi. 

Büyükelçi Küçükcan yaptığı açıklamada Türk vatandaşları için Endonezya vize muafiyeti uygulaması 3 Temmuz 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdiğini, bu tarihten itibaren, umuma mahsus (bordo) pasaport hamili Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, Endonezya'ya yapacakları turistik, ticari veya tıbbi tedavi amaçlı seyahatlerinde, azami 30 güne kadar vizesiz giriş hakkına sahip olduklarını, diplomatik ve hizmet pasaportu hamili Türk vatandaşlarının da 30 güne kadar ikamet süreli seyahatlerinde vizeden muaf olduğunu belirtti.

Türkiye Güneydoğu Asya’da aktif dış politika izliyor, Asean ile ilişkiler güçleniyor

Türkiye’nin Endonezya Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada Türkiye’nin 11 üyeli bölgesel bir kuruluş olan "Güneydoğu Asya Uluslar Birliği" ASEAN İile ilişkilerini güçlendirdiği belirtildi. Açıklamada 24 Kasım 2025 tarihinde ASEAN Genel Merkezi’nde 7. ASEAN-Türkiye Ortak Sektörel İşbirliği Komitesi (AT-JSCC) Toplantısı'nın yapıldığı kaydedilerek her iki tarafın da pratik iş birliği faaliyetleri yürüterek Sektörel Diyalog Ortaklığı'nı güçlendirme taahhütlerini yinelediğine dikkat çekildi. 

Cakarta Büyükelçisi Talip Küçükcan’ım Eşbaşkanlığını yaptığı komite toplantısında ASEAN üyesi ülkelerin Daimi Temsilcileri ve Türkiye’nin, 2014-2028 ASEAN-Türkiye Pratik İş Birliği Alanları’nın (PCA) uygulanmasındaki ilerlemeyi gözden geçirdikleri öğrenildi. Büyükelçi Talip Küçükcan’ın ASEAN ve Türkiye’nin hali hazırda ulusötesi suçlarla mücadele, mayın temizleme, ticaret ve yatırım, turizm, gıda ve tarım, eğitim ve gençlik ile insan kaynaklarının geliştirilmesi gibi alanlarda iş birliği yürüttüğüne işaret ettiği, ASEAN’a Diyalog Ortaklığı için yapılan başvurunun olumlu sonuşlanması için girişimlerini sürdüreceği belirtildi. 

ASEAN ile işbirliği alanları genişliyor

Büyükelçi Küçükcan toplantıda Sektörel Diyalog Ortaklığı'nın gelecekteki yönü hakkında görüş alışverişinde bulunulduğuna ve siber güvenlik, dijital entegrasyon, yeşil ekonomi, halk sağlığı, tedarik zinciri dayanıklılığı, akıllı tarım, afet yönetimi ve kadınların güçlendirilmesi gibi alanlarda da iş birliklerinin başlatılmasının ele alındığını sözlerine ekledi. 

Yedinci ASEAN-Türkiye Ortak Sektörel İşbirliği Komitesi (AT-JSCC) Toplantısı'na ASEAN Topluluk ve Kurumsal İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Nararya S. Soeprapto ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ASEAN Büyükelçisi Profesör Dr. Talip Küçükcan eş başkanlık etti ve ASEAN Daimi Temsilciler Komitesi Üyeleri ve temsilcileri ve ilgili heyetleri katıldı. 

ASEAN Üye Devletleri, Toplantı kapsamında düzenlenen, ASEAN toplumuna yönelik kalkınma işbirliği projelerini destekleyen Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından yürütülen faaliyetlerin yer aldığı Türkiye'nin fotoğraf sergisinden duydukları memnuniyeti dile getirdiler.