Endonezya’da yeni hükümetin öncelikleri hangi konular?

Nüfus bakımından dünyanın en büyük dördüncü ülkesi olan Endonezya, 280 milyonluk nüfusu ile en büyük İslam ülkesi. G20 üyesi olan Endonezya istikrarlı bir ekonomik büyüme kaydeden, hammadde ağırlıklı ihracat geliri ile yılda 40 milyar dolara yakın ticaret fazlalığı olan bir ülke. ASEAN ülkeleri içinde de on üye ülke arasında en büyük üretim ve tüketim merkezi olma özelliğine sahip.

Ülkede 14 Şubat 2024 yılında Başkanlık ve yasama organı Halkın Temsilciler Meclisi seçimleri yapılmıştı. Anayasal düzenlemelere göre 8. Başkan seçilen Prabowo Subianto 20 Ekim 2024 tarihinde düzenlenen yemin töreni ile görevine başladı ve aynı gün mecliste temsil edilen sekiz siyasi partiden yedisinin katıldığı geniş tabanlı hükümetini kurarak ülke bayrağının renklerini yansıtan ve birlik-beraberliği sembolize eden kırmızı-beyaz adını verdiği 48 bakandan oluşan kabinenin üyelerini ilan etti.

Başkan Prabowo, yemin törenini müteakiben yaptığı konuşmada ülkesinin gıda ve enerji üretimi başta olmak üzere her alanda kendine yeter bir konuma gelmesini hedeflediklerinden bahisle hükümetinin önceliklerini açıkladı. Bu öncelikleri aşağıdaki başlıklar altında toplamak mümkün.

Gıda güvenliğinin sağlanması / ülkenin kendisine yeter gıda üretim seviyesine ulaşması: Başkan Prabowo Endonezya’nın büyük bir nüfusa sahip olduğunun ve gıda üretimi konusunda hiçbir ülkeye muhtaç olmaması gerektiğinin altını çizerek 2024-2029 başkanlık döneminde teknolojinin de imkanlarından yararlanarak kendine yeter gıda üretimine ve gıda güvenliğine öncelik vereceklerini belirtti. Bu noktada ülkedeki çocukların yeterli beslenmesi için özel çaba göstereceklerini de ifade etti.

Enerji güvenliğinin sağlanması / enerji üretiminde kendine yeter seviyeye ulaşılması: Başkan Prabowo jeopolitik sınamaların arttığı bir dönemden geçildiğini vurgulayarak enerji üretiminde dışa bağımlılığı azaltacak ve nihayetinde sonlandıracak bir enerji üretim politikası izleyeceklerini, ülkenin kaynaklarının buna yeterli olduğunu, özellikle zor zamanlarda hiçbir ülkenin kendi enerji kaynaklarını başkaları ile paylaşmayacaklarını, bu nedenle Endonezya’nın her enerji kaynağını iyi kullanarak bu konuda öz yeterliliğe ulaşmayı öncelediklerini belirtti.

Katma değeri yüksek ürün ihracatı / yerli ve milli üretimi artırma: Başkan Prabowo, Endonezya’nın zengin hammadde rezervlerine sahip olduğunu, kritik minerallerinin stratejik bir avantaja dönüştürülmesini önceleyeceklerini, hammadde ihracatı yerine bunları katma değeri yüksek ürünlere dönüştürerek küresel tüketim pazarlarına sunacaklarını belirtti. “Downstreaming” politikalarına devam edeceklerini ifade etti.  

Sistemin açıklarını kapatma, etkin yönetim ve fireleri önleme: Başkan Prabowo sistemdeki bazı boşluklardan yararlanılarak yapılan kural dışılıkları önlemeyi, sistemi güçlendirmeyi ve yolsuzlukları en aza indirmeyi de öncelediklerinin altını çizdi.

Dış politikada tarafsızlık ve bağlantısızlık: Başkan Prabowo dış politikada geleneksel ilkelerine bağlı kalacaklarını, aktif ve tarafsız tutum izleyeceklerini, herhangi bir blokta yer almayacaklarını belirtti. Diğer yandan Endonezya’nın sömürgecilik ve ayrımcılık deneyimi yaşadığını, bu nedenle her türlü sömürgecilik, kolonileştirme, apartheid ve ayrımcılığa karşı olacaklarının altını çizdi.

 

Talip Küçükcan - Cakarta

@tkucukcan

Türkiye-Endonezya ilişkilerinde yeni dönem: Endonezya'daki yeni iş imkanları hangileri?

Türkiye ve Endonezya arasındaki ikili ilişkiler olumlu ilerliyor. İki ülke arasında 2022 yılında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kuruldu. Son bir yılda üst düzey görüşmeler hız kazandı, iş dünyası, üniversite ve düşünce kuruluşlarının Türkiye ve Endonezya ilişkilerine ilgisinde belirgin bir artış gözlendi. 

Endonezya’nın 8. Cumhurbaşkanı seçilen Sayın Prabowo Subianto Temmuz ayı sonunda Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanımız Sayın Hakan Fidan ve Savunma Bakanımız Sayın Yaşar Güler ile Ankara’da önemli görüşmeler gerçekleştirdi. Bu görüşmelerin hemen ardından Savunma Bakanımız Sayın Yaşar Güler ve akabinde Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanımız ve beraberinde 12 büyük şirketimizin yöneticileri Cakarta’da Sayın Prabowo Subianto ve ilgili diğer yetkililer ile görüştü. 

Türkiye ve Endonezya arasındaki üst düzey ilişkilerin olumlu seyri iki ülke arasındaki savunma, ticaret ve turizm gibi alanlardaki ilişkilerin de genişlemesi ve derinleşmesine zemin hazırlıyor.

Endonezya 280 milyonu aşan nüfusu ve dünyanın 16. Büyük ekonomisi ile iş insanları önemli potansiyeller barındırıyor. Endonezya ekonomisi her yıl % 5 oranında büyüyor. Yıllık enflasyon oranı da % 4 civarında seyrediyor. Bu çerçevede Türkiye’deki iş insanlarının ilgisini çekebilecek ve son günlerde en çok gündeme gelen üç sektöre değinmek yerinde olacak.

Konut ve İnşaat Sektörü: Endonezya’da her yıl üç milyon ev/konut inşa edilmesi planlanıyor. Bunun bir milyonu büyük yatırımcılar, diğer 2 milyonu da daha küçük ölçekli şirketlerce yapılacak.

Gıda Sektörü: Hükümet milyonlarca öğrenciye bir öğün ücretsiz yemek verecek. İlk yıl deneme amaçlı ve sınırlı sayıda öğrencinin yararlanacağı yemek dağıtımı bütün ülkeye yayıldığında yıllık 25 milyar dolarlık bir bütçe ayrılacak. Bu noktada yerel kaynaklardan sağlanmasında sınırlılıklar olan ürünlerin ithal edilmesi söz konusu. Hali hazırda en çok öğrencilere dağıtılacak pakette yer alacak sütün tedariki gündemde. Süt üreticilerinin ilgi duyabileceği uzun vadeli bir program bu.

Altyapı sektörü: Cakarta’nın kuzeyine okyanustan gelebilecek su taşkınlarına karşı büyük bir duvar örülmesi tartışılıyor. İlk evre inşaatın bütçesi 10 milyar dolar olacak. Projenin tümünün 60 milyar dolarlık bir bütçeye mal olacağı öngörülüyor. Bu da yine büyük şirketlerin ilgisini çekebilecek uzun vadeli bir proje olarak karşımıza çıkıyor.

Yukarıdakilere ek olarak enerji, maden, sağlık vb. alanlarında da büyük fırsatların olduğunu belirtmekte yarar var.

Talip Küçükcan

@tkucukcan